چرا به آب بندی سازه بتنی نیاز داریم؟ علت آب بندی سازه های بتنی چیست ؟ به طور کلی این کار به دو دلیل مهم صورت می‌گیرد. اولین دلیل جلوگیری از نشت یا هدر رفتن آب در مخازن و استخر‌ها است. از آن‌جایی که منابع آب در دنیای امروز کم است، بنابراین مهم‌ترین علت آب بندی بتن جلوگیری از نشت و هدر رفتن آب در بخش‌های مختلف است. از این رو نیاز داریم تا با محصولات و انواع روش‌ های آب بندی بتن جلوی این مسئله را بگیریم.

واتراستاپ های پی وی سی به طور گسترده در ساخت و ساز استفاده می شود. استفاده و نگهداری از آنها در سایت بسیار آسان است و همچنین هزینه نسبتاً مناسبی دارد. واتراستاپ پی وی سی به دلیل قابلیت تحمل حرکت سازه ها برای درزهای حرکتی و درزهای انبساط استفاده می شود.

غشاهای سیمانی ترکیبات سیمانی هیدرولیکی خاص، صلب و سخت هستند که پس از سخت شدن یک پوشش سیمانی آب بند ساز ایجاد می کنند. غشاهای سیمانی که معمولا خودکیور شونده، از پیش آماده شده و بسته بندی شده هستند، ممکن است برای استفاده فقط به اضافه کردن آب نیاز داشته باشند. برخی از تولیدکنندگان، موادی با قابلیت تحمل ترافیک عبوری عرضه می نمایند که می تواند در معرض رفت و آمد صنعتی و تجاری قرار گیرد. همچنین این مواد قابل استفاده برای درزبندی درزها، ترک ها، خلل و فرج و پستی  بلندی ها و کنج ها می باشند. ضخامت کاربردی آنها معمولا بین یک هشتم تا یک چهارم اینچ ( 3 تا 6 میلیمتر) می باشد. برخی از غشاهای سیمانی در برابر فشارهای هیدرواستاتیک بسیار بالا مقاوم بوده و کمترین نفوذپذیری را دارند بنابراین می توانند در صورت نیاز با یک سیستم پوشش محافظتی پوشش داده شده یا رنگ آمیزی گردند.

واتراستاپ یکی از عناصر مورد استفاده در آب بندی سازه های بتنی  به عنوان یک دیافراگم ضد آب و با هدف جلوگیری از عبور سیالات در درزهای ساختمانی که تحت فشار هیدرواستاتیکی هستند طراحی و مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین این محصول قابلیت حرکت در جهت عرضی و جانبی در جایگاه خود را دارد.

سازه های بتنی که معمولا با هدف ذخیره سازی یا انتقال انواع سیالات ساخته می شوند در برابر عواملی چون آب، گل و رطوبت آسیب پذیر هستند. بنابراین استفاده از انواع نوارهای واتراستاپ بخشی ضروری از فرایند ساخت و ساز می باشد.

واتراستاپ PVC از یک ماده پلاستیکی الاستومری شامل پلی وینیل کلرید درجه بالا، رزین مخصوص و برخی افزودنی های شیمیایی مانند نرم کننده ها و تثبیت کننده ها اکسترود می شود. متریال بالا باعث می شود واتراستاپ های پی وی سی با ویژگی ها و مزایای متنوعی بی نظیر باشد.

واتراستاپ یک ماده عایق رطوبتی است که معمولاً برای آب بندی درزهای اجرایی و انبساطی بتن ها استفاده می شود و اغلب اجازه عبور آب از طریق مرز بین واتراستاپ و بتن تحت فشار آب بالا را نمی‌دهد. 

استخرهای بتنی سازه هایی جهت نگهداری و حفظ مایعات می باشند. با توجه به این که بتن به دلیل دانه‌بندی اجزا، مقادیر آب مصرفی، نسبت اجزای سازنده و نحوه اختلاط جسمی متخلخل و نفوذ پذیر است،  نشت و افت مایع به دلیل نفوذ پذیری بتن باید مورد کنترل قرار گیرد. طبق استاندارد BS 8102 در رابطه با نفوذ دراستخرها و سازه های ذخیره آب، احتمال خوردگی آرماتورها وجود خواهد داشت که این امر منجر به ترک و خرد شدن پوشش بتنی می گردد. هیچ سازه بتنی به طور کامل آب بند نخواهد بود مگر اینکه غشای مقاومی برای آببندی کف و دیوار اجرا گردد. بررسی توزیع فشار مایعات در کف و عمق استخر می تواند  امری مهم در شناسایی میزان نفوذ آب در عمق بتن باشد. طرح اختلاط مناسب جهت آب بندی و استفاده از مصالح مناسب و همچنین اجرا از مواردی می باشند که می توانند کیفیت نهایی استخر را ضمانت نمایند، زیرا وجود کوچکترین ضعف و ترک و یا عدم پوشش در این سازه ها، خسارات جبران ناپذیری را به بار خواهد آورد. طبق استاندارد BS 8102 در رابطه با نفوذ دراستخرها و سازه های ذخیره آب، احتمال خوردگی آرماتورها وجود خواهد داشت که این امر منجر به ترک و خرد شدن پوشش بتنی می گردد. این نکته نیز حائز اهمیت است که هیچ سازه بتنی به طور کامل آب بند نخواهد بود مگر اینکه غشای مقاومی برای آن مهیا گردد تا قادر باشد، که به بهترین نتایج آب بندی در سمت دیوارها و کف دست یابد.

ساخت و ساز سازه‌های زیرزمینی به واسطه افزایش جمعیت، توسعه تکنولوژی، اقتصاد بهتر و کاهش هزینه ها در مقایسه با سازه‌های دیگر روز به روز در حال افزایش است. امروزه ساخت سازه‌های زیرزمینی در صنعت و استخراج معادن توسعه یافته است.طراحی و ساخت سازه های زیر زمینی یکی از پیچیده ترین سازه های مهندسی می باشد که طراحی و اجرای آنها دامنه بسیار وسیعی دارد.  یکی از مهمترین و اساسی ترین اجزا جهت ساخت پروژه ها  و ساز های زیرزمینی بتن می باشد که با توجه به تاثیر قابل توجه آن بر روی دوام و هزینه های یک پروژه، مالکان، طراحان و پیمانکاران با پیروی از دستورالعمل ها و استانداردها سازه های زیرزمینی با کیفیت بالا و هزینه پایین طراحی و اجرا می کنند.

در تصفیه خانه های فاضلاب ، فسفین و سولفور با رطوبت موجود واکنش داده و اسید سولفوریک و اسید فسفریک رقیق تولید می کنند که این دو اسید در کنار سایر مواد شیمیایی مخرب موجود در تصفیه خانه های فاضلاب با سطح بتن در تماس قرار گرفته و به واسطه جریان سیال آشفته موجود در تماس با مقاطع بتنی منجر به انجام واکنش شیمیایی تولید نمک و نهایتا شسته شدن نمک از روی سطح در مدت زمان خیلی کوتاه و تداوم این سیکل منجر به سنگ نما شدن و از بین رفتن کاور بتنی و تشدید پدیده خوردگی آرماتورها می­گردد.

سازه های بتنی همواره دچار انواع مشکلات و آسیب ها چه در زمان اجرا و پس از اجرا می باشند که نظر به اهمیت دوام و طول عمر این سازه ها ، به هیچ عنوان نمیتوان از کنار آن به آسانی گذشت. در همین راستا می توان به انواع حفرات و درزهای ایجاد شده در بتن اشاره نمود که برای هر یک با توجه به وضعیت موجود باید راهکاری در نظر گرفته شود.

آب بندسازی یک روش بهبود خواص سطح یا سازه برای جلوگیری از نشت آب تحت فشار ناشی از آب می باشد. بتن با کیفیت بالا، استفاده از افزودنی های مناسب و نیز کم کردن فشار هیدرواستاتیک توسط زهکشی مشکلات نشت آب را رفع می نمایند ولی کافی نیست. آب بندسازی غشایی، قابل اعتمادترین نوع موانع به منظور جلوگیری از ورود آب مایع به درون یک سازه می باشد. سیستم های آب بند سازی، می توانند در وجه مثبت یا منفی (نشت مثبت یا نشت منفی) اجرا گردند. اساس آب بند سازی، چه در وجه مثبت چه در وجه منفی، بر پوشش دادن کل سطوح با استفاده از یک پوشش یکپارچه که دیوارها، کف، و سایر سطوح در تماس را پوشش می دهد، می باشد. هدف از این کار جلوگیری کامل از نشت آب به داخل یک فضای مورد استفاده یا نشت آب از سازه های نگهداری آب می باشد. در این مقاله به شرح این سیستم ها بر اساس انجمن بتن آمریکا ACI 515.1 پرداخته می شود.