شاتکریت روشی برای اعمال بتن است که با سرعت بالا عمدتاً بر روی یک سطح عمودی یا بالاسر اجرا می شود. تاثیر ایجاد شده توسط این کاربرد، بتن را یکپارچه می کند. اگرچه خواص سخت شده شاتکریت مشابه بتن های معمولی ریخته گری در محل است، ماهیت فرآیند قرار دادن منجر به پیوند عالی با بیشتر بسترها و قابلیت گیرش سریع یا فوری، به ویژه در فرم ها یا اشکال پیچیده می شود. فرآیند شاتکریت به قالب کمتری نیاز دارد و می تواند مقرون به صرفه تر از بتن معمولی باشد.

امروزه بتن های پاششی به دلیل سهولت اجرا و نیز سرعت بالای بتن ریزی، به یکی از گزینه های در دسترس برای بتن ریزی تبدیل گردیده است. کاربردهای این نوع از بتن ها به ویژه در تونل سازی و سدسازی موجب شده است تا این نوع از بتن ها در کانون توجه مهندسان این حوزه ها قرار بگیرد.  به دلیل مزیت های موجود در بتن ریزی به روش پاششی، امروزه توجه به ویژگی های افزودنی های مورد استفاده در این نوع از بتن ها در اولویت مهندسان راه و ساختمان قرار گرفته است. طبق تعریف استاندارد ملی ایران، موادی که قبل از یا در حین فرایند پاشش، در مقادیر حداکثر 5 درصد وزن سیمان، به منظور اصلاح خصوصیات مخلوط تازه و یا سخت شده به مخلوط بتن اضافه می گردند، افزودنی های بتن پاششی نام دارند. البته این مورد در افزودنی های زودگیرکننده بتن پاششی می تواند تا حداکثر 12 درصد وزن سیمان نیز به مخلوط اضافه شود.در این مقاله به صورت خلاصه به برخی از الزامات ملی و بین المللی افزودنی های بتن های پاششی پرداخته می شود.

سه دسته افزودنی های زودگیرکننده قلیایی و بدون قلیا، افزودنی های کنترل کننده روانی و افزودنی های بهبود دهنده پیوند به طور کلی افزودنی هایی هستند که در دامنه کاربرد استاندارد ملی 5-2930 قرار می گیرند. نمونه های افزودنی های بتن پاششی طبق استاندارد ملی 6- 2930  برداشته  شده و باید با الزامات استاندارد ملی 1-2930 و الزامات اختصاصی فهرست شده در الزامات اختصاصی استاندارد 5-2930 مطابقت داشته باشند. در این الزامات به انواع روش های آزمون به منظور ارزیابی کیفی افزودنی های بتن پاششی و استانداردهای مرجع آنها اشاره شده است.

در این مقاله به صورت خلاصه با تمرکز به استاندارد ملی ایران، به روش های آزمون افزودنی های بتن پاششی، استانداردهای آنها و معیارهای قابل قبول به منظور ارزیابی کیفی اشاره می گردد. 

امروزه با پیشرفت سریع و همه جانبه علم و صنعت، انسان بیش از گذشته نیاز به شناخت دقیق مواد و مصالح اطراف خود و درنتیجه استفاده صحیح، درست و بهینه از آن را احساس می‌کند و حتی الامکان می‌کوشد تا با تغییراتی در بعضی از پارامترهای مواد، کارآیی و اثرگذاری آن را بالا ببرد در این بین، بتن به دلیل خواص ویژه ای از جمله کار پذیری، حمل و نقل راحت،انعطاف پذیری قابل قبول، ارزان و در دسترس بودن و قابلیت دامنه تغییرات گسترده متناسب با نیاز و به عنوان پر مصرفترین مصالح در دنیا به حساب می‌آید.

انتخاب مناسب اجزاء، ساخت صحیح و کنترل کیفیت از عوامل موثر در کاربرد بتن بوده که بدیهی است اگر انتخاب مصالح، اختلاط ، حمل، اجرا و نگهداری بتن بطور صحیح انجام نشود و بتن برای شرایط محیطی مشخص طراحی نشده باشدهرگز ویژگی‌های اصلی آن بدست نخواهد آمد.

در گذشته روم باستان از شير و خون به جهت بالابردن کیفیت مشخصات مصالح ساختماني خود استفاده مي كردند. استفاده از اين مواد عمدتا برای بهبود كارايي و افزایش مقاومت مصالح بوده و علاوه بر آن خون به دلیل داشتن هموگولوبين مي توانست توليد حباب‌هاي هوا کند كه دوام مصالح ساختماني را بالا ببرد. چيني‌ها از خمير برنج، روغن تانگ و ملاس براي بهبود خواص مصالح استفاده مي كردند.در ايران نيز از تخم مرغ، خاكستر كوره حمام، پشم حيوانات و مواد مشابه براي ساخت ساروج و بهبود ويژگي­هاي مصالح در ساخت و ساز استفاده می‌شده که معماران قديمي با استفاده از اين مواد شاهكارهايي در دوره‌هاي مختلف تاريخي بنا كرده‌اند.

 روان كننده‌ها، زودگير كننده‌ها، كندگيركننده‌ها و حباب سازها به عنوان افزودني‌هاي شيميايي متداول در نخستين سال‌هاي دهه سوم قرن بيستم اختراع شدند انتشار گزارش‌هاي علمي و مقالات پژوهشي در مورد افزودني‌هاي شيميايي در سال‌هاي دهه 40 ميلادي آغاز شد كه از ميان آن‌ها مي توان به نخستين گزارش تفضيلي كميته فني شماره 212 موسسه ACI در سال 1944 و اولين سمپوزيم ASTM با عنوان اثر افزودني‌هاي كاهنده آب و كنترل گيرش بتن در سال 1959 اشاره نمود.

بتن پاششی مانند بتن معمولی، متشکل از سیمان، آب، سنگدانه، مواد معدنی، افزودنی‌های پودری و افزودنی‌های شیمیایی است که به این لیست می‌توان انواع گوناگون از الیاف را نیز افزود. از این جهت بررسی طرح اختلاط بتن پاششی و روش‌های اجرایی مطابق با آیین نامه EFNARC حائز اهمیت می‌باشد که در ادامه بدان می‌پردازیم.